ดนตรี Reggae เป็นแนวดนตรีแอฟริกา-แคริบเบียนซึ่งพัฒนาขึ้นบนเกาะจาไมกา รากดั้งเดิมของเร็กเกสามารถค้นหาได้จากดนตรีประเพณีนิยมของแอฟริกา-แคริบเบียนที่มีพอ ๆ กับดนตรี Rhythm and Blues หรือที่เรารู้จักกันว่า R&B ของอเมริกัน รากเหง้าของดนตรีคนแอฟริกา-แคริบเบียน คือเพลงโฟล์กของจาไมกาที่เรียกว่า เมนโต (Mento) มีท่วงทำนองเพลงไปในทางแนวดนตรีคาลิปโซ เนื้อหาของบทเพลงจะพูดถึงการเรียกร้องสิทธิของตัวเองและปัญหาความยากจนต่อประเทศเจ้าอาณานิคมในหมู่เกาะอินเดียตะวันตกในทะเลแคริบเบียน
ในสมัยล่าอาณานิคม จาไมกา คือพื้นที่หนึ่งที่คนผิวสีถูกเกณฑ์ไปเป็นแรงงาน คนผิวสีถูกกระจายไปทั่วยุโรป ทั่วอเมริกา จึงเกิดแนวคิดในการรวมคนผิวสีทั้งหมดมาอยู่ที่เอธิโอเปีย เพราะเชื่อว่าเป็นบ้านเกิดของคนดำ แล้วก็มีรากของคนเรกเก้ที่ไปนับถือ Jah Rastafari ซึ่งเป็นเหมือนคิงส์ของเอธิโอเปีย และตามความเชื่อในพระคัมภีร์คือผู้ปลดปล่อยคนดำให้มีอิสรภาพ จะมีบุคคลสำคัญหลายคน เช่น มาร์คัส การ์วีย์ ที่มีแนวคิดทำเรือ The Black Star Line เพื่อรวบรวมคนผิวสีกลับมาอยู่เอธิโอเปีย แล้วสร้างอาณาจักรที่เรียกว่า Zion เหมือนกับสวรรค์ของพวกเขา แล้วมีคำหนึ่งที่ถูกพูดถึงเสมอคือ Babylon ซึ่งตรงข้ามกับ Zion
สำหรับจาไมกาตกอยู่ภายใต้การปกครองของอังกฤษ พลเมืองตกเป็นทาสของคนผิวขาว ก็มีการพัฒนาดนตรีเมนโตนำมาผสมกับอาร์แอนด์บีทางตะวันตกเฉียงใต้ของสหรัฐอเมริกา พัฒนาเปลี่ยนแปลงจังหวะเพิ่มขึ้นจนกลายเป็นดนตรีสกา (Ska) โดยเปลี่ยนแปลงจังหวะให้เพิ่มขึ้น กีตาร์เล่นจังหวะยก และมีการเล่นลัดจังหวะ ถือว่าเป็นการแปลความหมายของดนตรีอาร์แอนด์บีอีกรูปแบบหนึ่ง และเป็นที่นิยมกันอย่างมากในช่วงต้นยุคทศวรรษที่ 60 และได้มีการพัฒนาขึ้นอีกขั้น บีทของดนตรีจึงถูกดึงให้ช้าลงใช้เปียโนและเบสที่มีอิทธิพลดนตรีร็อกเข้ามาจึงเรียกว่า ร็อกสเตดี (Rocksteady) เรียกได้ว่า สกา (Ska) และร็อกสเตดี (Rocksteady) คือพื้นฐานทางแนวดนตรีผู้มาก่อนเร็กเกในยุคทศวรรษที่ 60 ก่อนที่ บ็อบ มาร์เลย์ จะทำให้ดนตรีเร็กเกเป็นที่นิยมไปทั่วโลก
ในเมืองไทยเราเองนั้นก็ได้รับอิทธิพลดนตรีแนว Reggae กันเช่นกันครับ จะเห็นว่าช่วงหลายปีก่อนหน้านี้ทั้งดนตรีและแฟชั่น Reggae มีให้ได้ยินได้เห็นกันเยอะก่อนที่จะมีวัฒนธรรมแฟชั่นใหม่ ๆ เข้ามาทดแทน แต่ช่วงนั้นต้องบอกว่าเล่นแนว Ska กันแทบทุกร้าน แต่เพลงแรก ๆ ในไทยที่เป็นแนว Reggae นั้น เริ่มจากเพลง "ไปทะเล" ของปานศักดิ์ รังสิพราหมณกุล
ปัจจุบันในประเทศไทยยังมีวงดนตรีแนว Reggae อยู่มากมายหลายวงครับ ทั้งใหม่และเก่าเกิดขึ้นและหายไปตามเวลา วันนี้ เราขอยก 5 ศิลปินเร็กเก้คุณภาพของเมืองไทย ที่อยู่มาอย่างยาวนานและเรียกได้ว่าใครคอเพลงเร็กเก้ต้องรู้จักทุกวงอย่างแน่นอนครับ
1. T-Bone
ถ้านึกถึงแนวดนตรี ReggaeและSka ในเมืองไทย คุณผู้อ่านจะนึกถึงวงดนตรีวงไหนเป็นอันดับแรกครับ ถ้าสำหรับตัวผมเอง “ทีโบน” คือวงรุ่นเก๋าอยู่มายาวนานมาก ๆ คนในวงการยังยกให้เป็นผู้บุกเบิกดนตรีแนวนี้ในไทย ทีโบน เริ่มต้นวงยุคแรกจากการเล่นประจำที่ร้านบลูมูน และร้านบลูยีนส์ โดยชื่อวง ‘ทีโบน’ นั้นนำมาจากป้ายชื่อยีห้อของกางเกงยีนส์ที่ แก๊ป-เจษฎา ธีระภินันท์ ออกแบบขาย ต่อมาทีโบนได้ไปแจมเล่นอะคูสติกกับ โอ๋ (ธีร์ ไชยเดช) ที่ร้านแซ็กโซโฟน ซึ่งนับจากวันนั้นเล่นมาจนถึงวันนี้นับเป็นเวลาร่วม 20 กว่าปีแล้วครับ ทีโบนนั้นได้มีเพลงฮิตอย่าง ‘เธอเห็นท้องฟ้านั่นไหม’ เกิดขึ้นมาประดับวงการทำให้วงทีโบนเป็นที่รู้จักกันทั่วประเทศ และต่อด้วยเพลง ‘แรงดึงดูด’ ‘ดาวตก’ ‘กอด’ ‘กลิ่น’ ที่ผมเชื่อว่าร้องตามกันได้แน่ ๆ ปัจจุบันสมาชิกของวงต่างมีผลงานเดี่ยวของตัวเองเช่น พี่แก๊ป ได้ทำเพลงเดี่ยวอีกแนวเรียกว่า Dub ใช้ชื่อว่า GA-PI DUBKITCHEN , พี่โหน่งได้ทำวงดนตรีในแนว electronic lounge music ในนาม The Photo Sticker Machine ถึงแม้ว่าสมาชิกในวงจะมีผลงานออกมา แต่วงทีโบนยังรวมตัวเล่นดนตรีกันอย่างเหนียวแน่น และเมื่อเปิดการแสดงครั้งใดวงทีโบนก็ยังได้รับการสนับสนุนจากแฟนเพลงอย่างสม่ำเสมอ
2. Srirajah Rockers
SRIRAJAH ROCKERS เริ่มต้นจาก วิน, กอล์ฟ, ตอง (อดีตนักกีตาร์) เราเป็นคนที่ศรีราชามาตั้งแต่เกิด เราชอบ Raggae เราเริ่มเล่นเพลงเร็กเก้และเขียนเพลงด้วยกันตั้งแต่สมัยมัธยม จนกระทั่งมีการเปลี่ยนแปลงโดยการเพิ่มและเปลี่ยนสมาชิกให้เป็น SRIRAJAH ROCKERS ในปัจจุบัน และเราก็นำเพลงที่ผลิตให้กับพี่ชาย GA-PI (พี่แก๊ป T-bone) เพื่อฟังที่บ้านศรีราชาอย่างต่อเนื่องพร้อมคำแนะนำจากพี่ GA-PI ทำให้มีโอกาสสร้างเพลงร่วมกับพี่ชาย GA-PI จนกว่าจะมีการเปิดตัวเป็นอัลบั้ม SRIRAJAH ROCKERS มีเพลง Rude Boys Gangster, Shake Your Move, เก็บเล็กผสมน้อย เราทำวงเพราะอยากเปลี่ยนแปลงสังคมโดยใช้เพลง เป้าหมายของ Srirajah Rockers คืออยากให้วัยรุ่นสมัยใหม่มีสติ ปัญญา สมาธิ โดยเพลงภาพรวมพูดเพื่อสังคม เวลาที่เขียนเนื้อเพลงจะมีความคิดแล้วว่า สังคมเกิดปัญหาอะไร เราต้องการเข้าไปถึงใจของคนฟังว่า คุณดับทุกข์ได้ไหม เพราะพวกเราเป็นเรกเก้ที่ใฝ่ในทางธรรม
ในปีนี้ (2020) Srirajah Rockers กำลังจะมีอัลบั้มเต็มชุดใหม่ออกมาให้แฟน ๆ ได้ติดตามกันในอัลบั้ม "พร" แอบบอกว่ามีถึง 17 เพลง เป็นอัลบั้มที่มีเพลงมากที่สุดของพวกเขาเลยครับ
3. Kai-Jo Brothers
Kai-Jo Brothers (ไค-โจ บราเธอร์ส) นั้นก่อกำเนิดขึ้นจาก โจ้ สรพันธ์ กิ่งพะโยม ผู้กำกับมิวสิควิดิโอ และภาพยนตร์โฆษณา ซึ่งได้ชักชวนน้องชาย ไก่ อดิศร กิ่งพะโยม ร่วมตั้งวงดนตรี คือ 10 คนดนตรีที่มีสไตล์ พร้อมสร้างสรรค์ผลงานในแบบของตนเอง ด้วยส่วนผสมดนตรีในแบบเร็กเก้, สกา, ร็อกสเตดี้, โซล เมื่อบวกกับความเป็นไทยแล้ว ทั้งหมดจึงกลายเป็นเอกลักษณ์ ที่เรียกกันว่า New Root Reggae ที่ทำเอาโดนใจเด็กรุ่นใหม่ไปเต็มๆ ถือเป็นวงดนตรีเร็กเก้ อันดับต้นๆของประเทศไทย ด้วยเสียงร้อง และการแร๊พแบบ "Rgga Muffin" พร้อมเนื้อหาเพลงที่สนุก, ประหลาด, กวนประสาท แถมมีปรัชญาชีวิตครบถ้วน รวมทั้งการแสดงสดอันสนุกสนาน เร้าใจ ทำให้คนฟังสนุกสนานกันแบบเต็มที่ เรียกว่า ไค-โจ บราเธอร์ส เป็นวงหนึ่งที่ทำให้เด็กรุ่นใหม่ หันมาสนใจดนตรีสไตล์เร็กเก้กันเป็นแถว เคยมีผลงานออกมาแล้วมากมาย อาทิ ปี 2002 อัลบั้มเต็มชุดแรก "Paradise", ปี 2005 กับซิงเกิ้ล "Took Took Breakdown", ปี 2006 อัลบั้มเต็มชุดที่ 2 "Reggae Passion", ปี 2007 กับ Special Album "Kai-Jo Brothers DUB" และในปีนี้ 2008 พวกเขาพร้อมแล้วกับอัลบั้มชุดที่ 3 Born to be free ภายใต้ Concept โดนใจ อิสระของดนตรี จะปลดปล่อยอิสระของหัวใจ และร่วมสนุกสนานไปกับเสียงเพลงของไคโจ
4 ก.ค. 2554 พี่ไก่ อดิศร กิ่งพะโยม หนึ่งในผู้ก่อตั้ง เสียชีวิตด้วยโรคหอบ บทเพลงของ Kai-Jo Brothers ยังคงอยู่ในความทรงจำของแฟน ๆ ไม่เปลี่ยนแปลง
4. จ๊อบ บรรจบ
บรรจบ พลอินทร์ เกิดที่ตำบลหนองตรุด อำเภอเมืองตรัง จังหวัดตรัง มีชื่อเล่นว่า จบ ไปใช้ชีวิตเล่นดนตรีตามสวนสาธารณะ และงานเทศกาลต่างๆ ที่เมืองนิวคาสเซิล ประเทศอังกฤษ นานถึง 17 ปี เพื่อนนักดนตรีต่างชาติเรียกว่า จ๊อบ จึงใช้ชื่อนี้ในการเล่นดนตรี เคยได้รับรางวัลศิลปินข้างถนนยอดเยี่ยม จัดประกวดที่รอยัลคอนเสิร์ต ฮอลล์ เมืองกลาสโกว์ ประเทศสกอตแลนด์ เมื่อ พ.ศ. 2538 มีผลงานบันทึกเสียงชุดแรกเมื่อ พ.ศ. 2543 ชื่อชุด Job 2 Do กับจีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ ได้รับรางวัลศิลปินหน้าใหม่ยอดเยี่ยม สีสันอวอร์ด ประจำปี พ.ศ. 2543 เมื่อกลางเดือนมีนาคม พ.ศ. 2544 ผลงานชุดล่าสุดของบรรจบเริ่มเป็นที่นิยม เนื่องจากเพลง "ลืมไม่ลง" ได้รับเลือกเป็นเพลงประกอบภาพยนตร์ไทยเรื่อง สวยลากไส้ และเพลง "แด่คนช่างฝัน" ได้รับเลือกเป็นเพลงประกอบภาพยนตร์ พลอย
5. Mocca Garden
จาก OK Mocca มาสู่ ม็อคค่า การ์เด้น (MOCCA GARDEN) วงเร้กเก้ สกา ที่เกิดจากการรวมตัวของเด็กหนุ่มที่ ชื่นชอบในแนวเพลง เร้กเก้ สกา ประกอบด้วยสมาชิก 9 คน พวกเขารวมตัวกันและเล่นดนตรีกลางคืนในผับ (ธนโชติ เพียรเสมา) หรือ พี่เปี๊ยก ดีเจสยาม ได้มองเห็นความสามารถของวงนี้ และชักชวนให้มาอยู่ในวงการเป็นศิลปินทำงานด้วยกัน จึงทำให้เกิดอัลบั้ม เร็กเก้ รุกกี้ และได้มีเพลงฮิตอย่าง "สกาวาไรตี้" ทำให้วง MOCCA GARDEN เป็นที่รู้จักมากขึ้น และเริ่มมีการไปเล่นโชว์ตามที่ต่างๆไม่ว่าจะเป็น อีสาน-เหนือ-ใต้ ในระยะเวลา 2 ปีเต็ม กว่าหลายร้อยทัวร์คอนเสิร์ตทั่วประเทศ และต่อมาก็ได้ร่วมงานกับ Richard Rics Reggae, Trinidad&Tobago และพี่ไก่ Kai-jo brother ได้ร่วมกันทำเพลง "ผมรักเมืองไทย" จนมียอดวิวทะลักถึง 21 ล้านวิว ทำให้เป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศ ต่อมาได้ปล่อยเพลง ควันอโรม่า, บางแสนแดนเจอรัก และได้รับการชักชวนจากผู้กำกับภาพยนตร์ชื่อดัง ปรัชญา ปิ่นแก้ว ให้ร่วมทำเพลง บรึ๋ย(ประกอบภาพยนตร์เรื่อง ปอบหน้าปลวก) แนวดนตรี ของวง MOCCA GARDEN เป็นการนำดนตรี reggae-ska มาปรับให้มีความ modern ผสมผสานกับดนตรี pop dance funky rock และ ดนตรีลูกทุ่งที่เหมาะกับคนไทย และได้ซึมซับดนตรี reggae-skaเข้าไปด้วย ซึ่งถ้าหากเป็นดนตรี reggae-ska โดยแท้ แฟนเพลงบ้านเราอาจจะยังไม่ค่อยเข้าใจมากนัก พวกเราตั้งใจอยากจะให้คนไทยได้เสพและสนใจในดนตรี reggae-ska ด้วย จึงปรับแนวดนตรี เพื่อให้มีความสนุกสนานและฟังง่ายขึ้น เรียกได้ว่ามีส่วนทำให้ ดนตรีแนว Reggae Mass ขึ้นมาในบ้านเราเลยทีเดียวครับ
Comments